Sự thật về khái niệm chất độn trong thức ăn thú cưng

Là người yêu thương chó mèo, tất cả chúng ta đều muốn điều tốt nhất cho thú cưng của mình, từ cách nuôi dưỡng đến dinh dưỡng. 

Thời gian gần đây, có lẽ bạn đã nghe không ít nghi ngờ về việc thức ăn khô có chứa chất độn. Nhưng chất độn trong thức ăn chó mèo là gì? Chất độn có gây hại cho thú cưng như trong lời đồn? Hãy cùng Truoo Pet Care tìm hiểu về định nghĩa, những hiểu lầm và đính chính nhé. Từ đó, bạn có thể đưa ra quyết định phù hợp nhất khi lựa chọn thức ăn thú cưng. 

1. Chất độn là gì trong thức ăn thú cưng?

Nhiều người dùng từ chất độn để chỉ những nguyên liệu bị cho là rẻ tiền, ít dinh dưỡng và chỉ được đưa vào để làm đầy hạt thức ăn như tinh bột (ngô, bột mì, bắp, đậu nành,...) 

Theo cách hiểu của phần lớn các thông tin truyền miệng trong cộng đồng nuôi chó mèo hiện nay, chất độn là thành phần không có giá trị dinh dưỡng và được thêm vào chỉ để tăng khối lượng khẩu phần, từ đó giúp nhà sản xuất có lời hơn khi bán. 

Nhưng với những loại thức ăn thú cưng được đăng ký là “thức ăn hoàn chỉnh cho chó/mèo”, khái niệm chất độn không tồn tại. 

2. Chất độn và những hiểu lầm không đáng có

Khái niệm chất độn chủ yếu xuất phát từ hiểu lầm rằng các hãng thức ăn thú cưng dùng nguyên liệu rẻ để giảm giá thành. Khi người nuôi thấy ngô, lúa mì hay gạo trong bảng thành phần, họ dễ nghĩ đó là cách nhà sản xuất thay thế thịt gà, thịt cá… bằng tinh bột để giảm chi phí và tăng lợi nhuận. 

Nhưng thực tế không phải vậy.  

2.1 Tinh bột (ngô, lúa mì, gạo) là nguồn carbohydrate và chất xơ tự nhiên. 

Chó mèo cần một lượng tinh bột vừa phải để tạo năng lượng ổn định, hỗ trợ tiêu hóa, nuôi lợi khuẩn đường ruột, bổ sung vitamin và khoáng chất có trong ngũ cốc 

Tinh bột còn giúp phân đẹp, giảm rối loạn tiêu hóa và giúp hệ ruột hoạt động khỏe mạnh. Đây đều là các chức năng mà thịt không cung cấp được. 

Ngoài ra, cần hiểu rõ đặc điểm tiêu hóa của từng loài: 

• Mèo là động vật ăn thịt bắt buộc. Cơ thể mèo được thiết kế để tiêu hóa đạm động vật là chính. Tuy nhiên, mèo vẫn có thể xử lý một lượng nhỏ tinh bột nhờ enzyme amylase ở ruột non. Lượng tinh bột trong thức ăn hạt nằm trong giới hạn phù hợp sẽ không gây hại và giúp hỗ trợ tiêu hóa. 

• Chó là động vật ăn tạp. Dù tổ tiên của chó là chó sói, tuy nhiên trong quá trình thuần hóa hàng nghìn năm đã giúp chó phát triển hệ enzyme tiêu hóa tinh bột tốt hơn rất nhiều. Vì vậy, chó hấp thụ tinh bột hiệu quả, sử dụng carbohydrate làm nguồn năng lượng chính và vẫn duy trì sức khỏe ổn định. 

2.2 Thứ hai: Tinh bột là chất kết dính tự nhiên để tạo hình viên hạt 

Tất cả các loại thức ăn khô, dù rẻ hay cao cấp, đều cần có tinh bột để ép đùn thành hạt, bất kể là sản phẩm có dán nhãn grain-free hay không. Tinh bột này bắt nguồn từ ngô, lúa mì, gạo, còn thức ăn có nhãn grain-free thì dùng khoai lang, khoai tây, đậu hà lan.  

3. Chó mèo có thể ăn ngô không?

Ngô thường là nguyên liệu bị nghi ngờ nhiều nhất, bị cho là khó tiêu.  

Khi được chế biến đúng cách, chẳng hạn dưới dạng bột ngô hoặc corn gluten meal, ngô có thể tiêu hóa đến 98%, tương đương hoặc cao hơn nhiều nguồn carbohydrate khác. 

Về mặt dinh dưỡng, ngô chứa ít đường hơn gạo hoặc khoai tây, đồng thời là một trong những nguồn cung cấp axit linoleic dồi dào, đây một axit béo thiết yếu giúp da và lông khỏe mạnh. Ngô còn là nguồn protein tốt, với hồ sơ axit amin gần tương đương thịt gà. Ngoài ra, ngô tự nhiên giàu vitamin E, beta-carotene và lutein, đều là các chất chống oxy hóa quan trọng. 

Với những giá trị dinh dưỡng này, ngô rõ ràng không hề phù hợp với khái niệm “chất độn”, mà là một thành phần có vai trò cụ thể trong công thức. 

4. Chó mèo có thể ăn bột mì không?

Lúa mì, đặc biệt là gluten lúa mì, là nguồn protein dễ tiêu hóa và còn giúp giảm khó tiêu, giảm mùi phân và giảm đầy hơi. Thành phần này rất tốt cho đại tràng, vì nó giúp hạn chế tác động có hại của phần protein thịt chưa tiêu hóa lên niêm mạc ruột, đồng thời bôi trơn đường ruột để phân đi qua dễ dàng hơn. Lúa mì cũng có hàm lượng chất béo bão hòa và cholesterol thấp, phù hợp cho nhiều công thức dinh dưỡng cân bằng. 

5. Chó mèo có thể ăn gạo hay cơm không?

Gạo là một nguồn carbohydrate rất dễ tiêu hóa và thường được sử dụng trong các công thức hỗ trợ đường tiêu hóa. Gạo trắng giúp làm săn phân khi thú cưng bị tiêu chảy nhờ hàm lượng tinh bột cao, đồng thời cung cấp một chút năng lượng nhanh từ lượng đường tự nhiên. 

Gạo lứt cũng được dùng trong một số công thức, với lượng chất xơ và dưỡng chất cao hơn gạo trắng, và quan trọng là có chỉ số đường huyết thấp hơn, giúp năng lượng ổn định hơn. 

Cả gạo trắng lẫn gạo lứt đều không phải “chất độn”. Chúng được lựa chọn vì mục đích dinh dưỡng cụ thể và phù hợp cho từng nhu cầu của chó mèo. 

6. Các câu hỏi liên quan khác

6.1 Vì sao nhiều người nghĩ ngô, lúa mì và gạo là chất độn? 

Vì chúng là nhóm carbohydrate, thường đứng sau protein trong bảng thành phần nên dễ bị hiểu lầm. Thực tế, chúng cung cấp năng lượng, chất xơ, vitamin và acid amin, không phải thành phần vô nghĩa. 

6.2 Ngũ cốc trong thức ăn thú cưng có gây dị ứng không? 

Rất hiếm. Theo chuyên gia dinh dưỡng thú y, ít hơn 1% chó bị dị ứng với ngũ cốc, và phần lớn thú cưng dung nạp tốt các loại như ngô, lúa mì, gạo. 

6.3 Ngô có phải chất độn trong thức ăn chó mèo không? 

Không. Ngô có tỷ lệ tiêu hóa cao đến 98%, đồng thời cung cấp protein, axit linoleic và chất chống oxy hóa như vitamin E, lutein, beta-carotene. 

6.4 Lúa mì có an toàn cho chó mèo không? 

Có. Lúa mì là nguồn protein dễ tiêu hóa (99%), hiếm khi gây dị ứng và giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa, giảm mùi phân và giảm đầy hơi. 

6.5 Gạo trong thức ăn thú cưng có tốt không? 

Có. Gạo trắng hỗ trợ tiêu hóa nhạy cảm và tiêu chảy, trong khi gạo lứt giàu chất xơ và khoáng chất, phù hợp với nhiều công thức cân bằng. 

6.6 Làm sao biết thức ăn thú cưng chất lượng? 

Hãy xem nguồn protein động vật đứng đầu bảng thành phần, công thức “complete & balanced”, thương hiệu minh bạch và uy tín. Không nên đánh giá chỉ dựa trên việc có hay không có “chất độn”. 

6.7 Có nên tránh tất cả các loại ngũ cốc không? 

Không cần thiết. Nếu thú cưng không dị ứng, ngũ cốc là nguồn dinh dưỡng an toàn và có lợi. Việc tránh hoàn toàn có thể làm mất đi những lợi ích cho tiêu hóa và miễn dịch.